Türkiye’de İş Kazaları: %90’ı Önlemez Tedbirlerden Kaynaklanıyor
Aydın‘dan gelen ve tüm ülkeyi ilgilendiren çarpıcı veriler, iş kazalarının altında yatan temel nedenleri gözler önüne seriyor. İş sağlığı ve güvenliği alanında öncü kuruluşlardan Polat OSGB’nin sorumlu müdürü İş Güvenliği Uzmanı Emin Tükel, Türkiye’deki iş kazalarının neredeyse tamamının, alınan tedbirlerin gereksiz görülmesinden kaynaklandığını belirtti. Bu durumun yalnızca can kayıplarına değil, aynı zamanda ülke ekonomisine de ağır bir yük getirdiğini vurgulayan Tükel, iş güvenliği önlemlerinin bir maliyet değil, önemli bir yatırım olduğunu hatırlattı.
İş Güvenliği Kanunu ve Uygulamadaki Gerçekler
30 Haziran 2012’de Resmi Gazete’de yayımlanarak 1 Ocak 2013’te yürürlüğe giren 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 2025 itibarıyla tehlike sınıfı ayrımı gözetmeksizin tüm iş yerlerinde tam olarak uygulanmaya başlandı. Bu kanunun yürürlüğe girmesinin üzerinden geçen yaklaşık 13 yıllık süreçte, iş güvenliğinin ne kadar hayati bir öneme sahip olduğu ve alınan tedbirlerin aslında birer yatırım olduğu net bir şekilde anlaşıldı. İstatistikler, Türkiye’nin geçmişte iş kazaları ve meslek hastalıkları sıralamasında Avrupa’da üst sıralarda yer aldığını ve bu kazaların ülke ekonomisine yıllık maliyetinin 10 milyar doları aştığını gösteriyor. Uzmanlar, bu maliyetin sadece yüzde 25’inin önleyici tedbirlere harcanmasıyla hem can kayıplarının önüne geçilebileceğini hem de ülke ekonomisine ciddi bir katkı sağlanabileceğini belirtiyor.
Farkındalık Eksikliği ve Yapısal Sorunlar
Polat OSGB sorumlu Müdürü Emin Tükel, iş güvenliği alanında karşılaştıkları en büyük sorunun ‘farkındalık eksikliği’ olduğunu dile getirdi. İşverenlerin, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) hizmetlerini çoğu zaman bir maliyet kalemi olarak gördüğünü, ancak alınmayan her önlemin ileride çok daha büyük maliyetlere ve telafisi imkansız sonuçlara yol açtığını vurguladı. Tükel, tehlike sınıfı ne olursa olsun tüm iş yerlerinin artık İSG hizmeti almak zorunda olduğunu ve kazaların büyük çoğunluğunun basit tedbirlerin alınmamasından kaynaklandığını belirtti.
Kazalara Yol Açan Temel Nedenler ve Çözüm Önerileri
Emin Tükel, iş kazalarına yol açan başlıca nedenleri ve alınması gereken önlemleri sıraladı:
- Elektrik panolarının düzenli olarak kontrol edilmesi.
- Makine koruyucularının yerinde ve aktif tutulması.
- Yüksekte çalışma ekipmanlarının işe uygun ve standartlara (TS EN) göre seçilmesi.
- Kimyasal etiketlerinin güncel ve anlaşılır olması.
- Verilecek eğitimlerle çalışanlarda farkındalığın artırılması.
- Çalışanlara yılda en az bir kez periyodik eğitimlerin verilmesi.
Bu basit önlemlerin dahi birçok ağır yaralanma ve ölüm vakasının önüne geçebileceğine dikkat çeken Tükel, Türkiye’deki en büyük tehlikenin ‘Bana bir şey olmaz’ anlayışı olduğunu söyledi. Çalışanların alışkanlıklar nedeniyle risk alma eğiliminde olduğunu ve kişisel koruyucu ekipman kullanmamanın bir cesaret göstergesi değil, aslında bir ‘kumar’ olduğunu belirtti. Bu kumarda kaybedenin ise genellikle çalışanın kendisi olduğunu ifade etti.
gazeteistasyonu.com.tr olarak, iş sağlığı ve güvenliği konusundaki bu önemli uyarıları kamuoyu ile paylaşarak, hem işverenleri hem de çalışanları bilinçlendirmeyi hedefliyoruz. Unutulmamalıdır ki, iş güvenliği sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda insani bir sorumluluktur.
